Cây mai vàng là biểu tượng không thể thiếu trong mỗi dịp Tết Nguyên Đán, là món quà tinh thần mang đến không khí tươi vui cho gia đình. Tuy nhiên, sau những ngày Tết với quá trình ra hoa và phát triển mạnh mẽ, cây mai vàng bonsai cần được chăm sóc đặc biệt để phục hồi sức khỏe và duy trì vẻ đẹp cho mùa hoa năm sau. Trong dịp Tết, cây mai chủ yếu dồn lực vào việc ra hoa và phát triển chồi nụ, sử dụng nhiều dưỡng chất khiến cây dễ bị suy yếu, mất sức. Nếu không chăm sóc đúng cách, cây có thể bị héo úa, cành nhánh chết khô hoặc phát triển kém. Để cây mai phục hồi nhanh chóng và phát triển tốt, người chăm sóc cần thực hiện các bước chăm sóc sau đây.

Thông tin cơ bản về cây hoa mai

Cây hoa mai (tên khoa học: Ochna integerrima) thuộc họ Ochnaceae, còn được gọi là cây hoàng mai. Đây là loại cây rất được yêu thích trong ngày Tết, đặc biệt ở miền Nam Việt Nam. Cây mai sinh trưởng tự nhiên chủ yếu ở dãy Trường Sơn và các tỉnh từ Quảng Nam, Đà Nẵng đến Khánh Hòa. Ngoài ra, nó còn xuất hiện tại các vùng núi đồng bằng sông Cửu Long và cao nguyên, nhưng số lượng ít hơn.

Cây mai thuộc loại cây đa niên, có thể sống hàng trăm năm. Gốc mai to, thân xù xì, rễ lồi lõm, và các cành nhánh đan xen chằng chịt. Tự nhiên, cây mai thường rụng lá vào mùa đông, nở hoa vào mùa xuân. Để hoa nở đúng dịp Tết, người Việt thường tuốt lá vào khoảng tháng Chạp âm lịch, giúp kích thích cây ra hoa rực rỡ vào ngày đầu năm.

Nguồn gốc và ý nghĩa của hoa mai

Nguồn gốc

Hoa mai có nguồn gốc từ Trung Quốc. Theo sách “Trân hương bảo ngự” của Phí Cung Ấn thời nhà Minh, hoa mai đã được người Trung Quốc yêu thích và trân trọng từ hơn 3.000 năm trước. Trong văn hóa Trung Quốc, mai được xem là một trong “Tuế tàn tam hữu” (ba người bạn của mùa đông), cùng với tùng và cúc. Điều này thể hiện tinh thần kiên cường, vượt qua nghịch cảnh của hoa mai – phẩm chất mà người Trung Quốc coi trọng.

Hoa mai sau đó lan rộng sang các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Tại đây, mai không chỉ là biểu tượng của mùa xuân mà còn là nguồn cảm hứng trong văn học và nghệ thuật Á Đông.

Ý nghĩa

Ở Việt Nam, hoa những cây mai vàng khủng nhất việt nam tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý. Người dân thường chưng hoa mai trong nhà với hy vọng một năm mới đầy tài lộc và sung túc. Theo quan niệm dân gian, nhà nào có cây mai nở nhiều cánh thì năm đó sẽ gặp nhiều may mắn.

Hoa mai còn thể hiện phẩm chất bền bỉ và kiên nhẫn của người Việt. Rễ cây cắm sâu vào lòng đất, chịu được gió bão, điều kiện khắc nghiệt, nhưng đến mùa xuân, cây lại bừng lên sức sống mãnh liệt, tượng trưng cho sự vượt khó, kiên cường.

Ngoài ra, màu vàng của hoa mai còn được xem là màu của sự cao thượng và quyền quý. Những cánh mai vàng nở rộ mang theo niềm vui, hạnh phúc, và gắn kết mọi người lại với nhau trong dịp đầu năm.

1. Xả tàn (cắt tỉa) cho cây mai

Việc xả tàn cho cây mai nên được thực hiện càng sớm càng tốt sau Tết, trong khoảng thời gian từ mùng 6 đến mùng 15 tháng Giêng âm lịch. Đây là thời điểm lý tưởng để cắt tỉa các cành già, cành nhỏ yếu, đồng thời loại bỏ những bông hoa đã tàn hoặc nụ chưa nở. Quá trình này giúp cây tiết kiệm năng lượng và phục hồi sức khỏe. Cần chú ý đặt cây ở nơi có ánh sáng nhẹ nhàng và thoáng mát để tránh làm cây bị khô héo. Tùy vào hình dạng và kích thước của cây, việc tỉa cành có thể theo dáng cây thông, với cành trên ngắn và cành dưới dài. Nếu có vết cắt lớn, nên bôi keo để bảo vệ vết cắt và giúp cây nhanh chóng hồi phục.

====>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm về hình ảnh mai vàng bonsai đẹp

2. Thay thế giá thể

Cây mai mua ngoài chợ thường sử dụng mụn xơ dừa để giữ ẩm cho rễ. Sau khi xả tàn, cây cần được đưa ra khỏi chậu để thay thế giá thể. Loại bỏ 20-50% lớp mụn dừa cũ xung quanh rễ, đồng thời tỉa bỏ các rễ già hoặc bị nhiễm bệnh. Giữ lại những rễ non (rễ cám) để cây dễ dàng hút dưỡng chất và nước. Sau khi tỉa xong, cây có thể được trồng lại vào chậu mới hoặc trồng trực tiếp xuống đất. Lúc này, cần bổ sung giá thể mới gồm trấu, mụn dừa, phân hữu cơ, đất thịt theo tỷ lệ thích hợp (3:4:2:1). Đặt cây vào chậu, ém chặt và tưới nước đẫm để cây nhanh chóng phục hồi.

3. Chăm sóc cây mai sau khi trồng

Ngay sau khi trồng lại cây mai, ngày đầu tiên, bạn cần tưới thuốc chống nấm để phòng tránh thối rễ. Các loại thuốc có hoạt chất gốc đồng sẽ giúp bảo vệ rễ. Ngày thứ hai, tiến hành tưới thuốc kích rễ như NAA, N3M hoặc Root để giúp rễ phát triển mạnh mẽ. Cần tưới định kỳ 7 ngày một lần và theo dõi độ ẩm của giá thể, đảm bảo mức độ ẩm từ 70-75%. Khi giá thể khô, hãy tưới nước vừa đủ để duy trì độ ẩm. Khi cây bắt đầu ra chồi, bạn có thể bón phân hữu cơ và phun dinh dưỡng qua lá để kích thích sự phát triển của cây. Đồng thời, chuyển cây ra ngoài nắng nhẹ để cây thích nghi dần với điều kiện môi trường tự nhiên. Sau giai đoạn này, tiến hành chăm sóc tiếp tục, tạo tán cho cây mai để chuẩn bị cho mùa hoa Tết năm sau.

Chăm sóc cây mai sau Tết là công việc quan trọng để cây có thể phục hồi và chuẩn bị cho những mùa hoa rực rỡ tiếp theo. Bằng việc thực hiện đúng các bước trên, bạn sẽ giúp cây mai nhanh chóng hồi phục và phát triển mạnh mẽ, tạo ra những cây mai đẹp cho năm mới.